03 Αυγούστου 2016

Τι προβλέπει ο νέος κώδικας δεοντολογίας των τραπεζών για τα δάνεια (έγγραφο απόφασης της ΤτΕ)



Πριν από λίγα εικοσιτετράωρα η Τράπεζα της Ελλάδος μέσω της έκθεσής της «Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος: Ιούλιος 2016» χτύπησε ακόμη ένα καμπανάκι για τα “κόκκινα δάνεια” και την ανάγκη αποτελεσματικής αντιμετώπισης του τεράστιου όγκου τους. Τα προβληματικά δάνεια έχουν διογκωθεί και, όπως σημειώνεται, το α' τρίμηνο του 2016 ο λόγος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων προς το σύνολο των ανοιγμάτων σε ατομική βάση αυξήθηκε και διαμορφώθηκε στο 45,1%.

Αλλά το πρόβλημα δεν περιορίζεται σ' αυτά. Όπως σημειώνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην έκθεσή της, στον βαθμό που το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων δεν αντιμετωπιστεί με αποφασιστικό τρόπο, μέσω του θεσμικού πλαισίου, καθώς και περαιτέρω μέτρων εξυγίανσης, η δυνατότητα των τραπεζών να συντηρούν ή και να επεκτείνουν μελλοντικά τις πιστώσεις προς την πραγματική οικονομία «θα επηρεαστεί σοβαρά, επιδεινώνοντας τις προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη σε μακροπρόθεσμη βάση».

Αυτό το πρόβλημα θα επιδιωχθεί να λυθεί και μέσω του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες της “Αυγής”, βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας του, χωρίς ωστόσο να έχει προσδιοριστεί πότε θα δημοσιοποιηθεί και, κατ’ επέκταση, θα ενεργοποιηθεί. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας των Τραπεζών στόχο έχει να “εκκαθαρίσει” τα κόκκινα δάνεια αλλά και να “προλάβει” αυτά στα οποία υπάρχουν ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης, θα είναι δεσμευτικός για τις τράπεζες, τους δανειολήπτες, τις εταιρείες διαχείρισης και τα funds.


Ποιες είναι βασικές αρχές του επικαιροποιημένου Κώδικα
Με βάση το τελευταίο σχέδιο, ο επικαιροποιημένος Κώδικας Δεοντολογίας των Τραπεζών προβλέπει ότι σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής της δόσης, εν όλω ή εν μέρει, η τράπεζα αμέσως επικοινωνεί με τον δανειολήπτη προκειμένου να του παράσχει συμβουλευτικού χαρακτήρα υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της καθυστέρησης. Αν η καθυστέρηση ξεπερνά τις 30 ημέρες, κάθε ίδρυμα εφαρμόζει τα ακόλουθα στάδια κατά τον χειρισμό των δανειοληπτών με οφειλές που παρουσιάζουν καθυστερήσεις, καθώς και σε περιπτώσεις με ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης: επικοινωνία με τον δανειολήπτη, συγκέντρωση οικονομικών και άλλων πληροφοριών, αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων, πρόταση των κατάλληλων λύσεων στον δανειολήπτη και διαδικασία εξέτασης ενστάσεων.

Τι είναι η «κατάλληλη λύση»
Στον νέο Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών η έννοια της «κατάλληλης λύσης» αποτελεί το «κλειδί». Ως κατάλληλη λύση θεωρείται εκείνη που διασφαλίζει τη συμμόρφωση της τράπεζας με τις εποπτικές της υποχρεώσεις, λαμβάνοντας, όμως, παράλληλα υπόψη τη συνολική οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη (δηλαδή εισοδήματα, ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία - λοιπές οφειλές και εναπομένον εισόδημα για την κάλυψη του ελαχίστου επιπέδου «εύλογων δαπανών διαβίωσης» εφόσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο). Εάν, παρά το ότι αμφότερες οι συνθήκες τηρούνται, τα μέρη δεν συμφωνήσουν τελικά σε κοινά αποδεκτή λύση, τότε η διαφωνία τους μπορεί να επιλύεται εξωδικαστικά μέσω του Συνηγόρου του Καταναλωτή ή άλλων φορέων με αντικείμενο τη διαμεσολάβηση μέσω των αρμόδιων δικαστηρίων. Όπως αναφέρεται στο σχέδιο του νέου Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών, σε περίπτωση άρνησης παραλαβής της συστημένης επιστολής ή απουσίας του δανειολήπτη κατά την ημέρα επίδοσης της συστημένης επιστολής, η παραλαβή της τεκμαίρεται μετά την παρέλευση της προβλεπόμενης στον ορισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» προθεσμίας με αφετηρία την ημερομηνία της αποδεδειγμένης αποστολής.

Αφετηρία των προθεσμιών που συναρτώνται με τη διατήρηση του χαρακτηρισμού δανειολήπτη ως «συνεργάσιμου» είναι η εκάστοτε ημερομηνία παραλαβής εκ μέρους του της κλήσεώς του από την τράπεζα για παροχή στοιχείων.

Τι προβλέπει ο Κώδικας για τα φυσικά πρόσωπα
Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής δόσης, εν όλω ή εν μέρει, σύμφωνα με το προσυμφωνημένο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής, το ίδρυμα μπορεί να επικοινωνήσει με τον δανειολήπτη προκειμένου να του παράσχει συμβουλευτικού χαρακτήρα υπηρεσίες με στόχο τη διερεύνηση των αιτιών που ανέκυψαν και μπορεί να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις, ώστε να εξεταστούν έγκαιρα τυχόν εναλλακτικές λύσεις. Αν η καθυστέρηση υπερβεί τις 60 ημέρες, το ίδρυμα οφείλει να αποστείλει γραπτή ειδοποίηση στον δανειολήπτη εντός των επόμενων 30 ημερών. Επίσης, με βάση τον νέο Κώδικα προβλέπεται ότι το ίδρυμα οφείλει να παραλαμβάνει, με απόδειξη παραλαβής, τη συμπληρωμένη από τους δανειολήπτες «Τυποποιημένη Οικονομική Κατάσταση», ενώ μπορεί να απαιτεί από τον δανειολήπτη να παρέχει υποστηρικτικά στοιχεία/δικαιολογητικά αναγκαία για την επιβεβαίωση των πληροφοριών που υποβλήθηκαν, καθορίζοντας προθεσμία προσκόμισης αυτών όχι μικρότερη της προβλεπόμενης στον ορισμό του συνεργάσιμου δανειολήπτη και ανάλογη του χρόνου που απαιτείται για την έκδοση ή τη διαθεσιμότητά τους, οπότε οι προθεσμίες που τίθενται στον παρόντα Κώδικα παρατείνονται αναλόγως. Επίσης, προβλέπεται ότι κάθε ίδρυμα αξιοποιεί την πληροφόρηση που παρέχεται ώστε να εκτιμώνται, κατ’ ελάχιστον, η περιουσιακή κατάσταση του δανειολήπτη, η τρέχουσα ικανότητα αποπληρωμής, το ιστορικό οικονομικής συμπεριφοράς του και η μελλοντική ικανότητα αποπληρωμής των οφειλών εκ μέρους τού δανειολήπτη μέχρι τη λήξη της περιόδου ρύθμισης. Παράλληλα, λαμβάνονται υπόψη το ελάχιστο επίπεδο των «εύλογων δαπανών διαβίωσης», η ηλικία, το επάγγελμα, η οικογενειακή κατάσταση, η υγεία κ.λπ., ενώ κάθε ίδρυμα προβαίνει σε εκτίμηση της εμπορικής αξίας τυχόν εμπράγματης εξασφάλισης (ή άλλων περιουσιακών στοιχείων του δανειολήπτη που θα μπορούσαν με τη συναίνεσή του να αποτελέσουν πρόσθετη/ες εξασφάλιση/εις). Και φτάνουμε στο σημείο της υποβολής πρότασης κατάλληλης λύσης. Μετά την αξιολόγηση, κάθε ίδρυμα παρέχει προς τον δανειολήπτη που θεωρείται συνεργάσιμος πρόταση μίας ή περισσότερων εναλλακτικών λύσεων ρύθμισης και, αν καμία εξ αυτών δεν συμφωνηθεί, λύση οριστικού διακανονισμού.

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των τραπεζών
Με βάση τα όσα αναφέρονται στο σχέδιο του νέου Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών, κάθε ίδρυμα οφείλει να θεσπίσει καταγεγραμμένη Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων (ΔΕΚ) με κατηγοριοποίηση δανείων και δανειοληπτών και καταγεγραμμένη Διαδικασία Εξέτασης Ενστάσεων. Επίσης, να συστήσει επιτροπή ενστάσεων συγκροτούμενη από τουλάχιστον τρία ανώτερα στελέχη και σε κάθε περίπτωση που η επιτροπή εξετάζει συγκεκριμένη ένσταση να καθορίζει με σαφήνεια τη Διαδικασία Εξέτασης Ενστάσεων επί της διαδικασίας που τυχόν οδήγησε στον χαρακτηρισμό του δανειολήπτη ως «μη συνεργάσιμο» και να τη γνωστοποιεί μέσα σε διάστημα τριών μηνών.

Τι εξαιρείται από την εφαρμογή του Κώδικα
Από την εφαρμογή του Κώδικα εξαιρούνται απαιτήσεις από συμβάσεις που είχαν καταγγελθεί, απαιτήσεις έναντι οφειλέτη που έχει υποβάλει αίτηση υπαγωγής στον Νόμο Κατσέλη αλλά και απαιτήσεις έναντι δανειολήπτη κατά του οποίου τρίτοι πιστωτές έχουν κινήσει δικαστικές ενέργειες για την εξασφάλιση προς αυτούς χρεών ή έχει ήδη τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.


ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου